Sa kasaysayan ng Philippine Basketball Association o PBA, maraming manlalaro ang nag-iwan ng kanilang marka, ngunit para sa karamihan, isa lang ang itinuturing ng marami bilang pinakatanyag at pinakamasuccessful: si Ramon “El Presidente” Fernandez. Sa kanyang kahanga-hangang karera, si Fernandez ay nakapag-ambag ng malalaking numero at nagdala ng maraming parangal sa kanyang mga koponan.
Una sa lahat, si Fernandez ay naglaro ng mahigit 20 taon sa PBA, isang malinaw na patunay ng kanyang laban sa larangan ng basketball. Sa dami ng kanyang nalipasan sa mga laro, umabot siya sa kabuuang puntos na higit 18,996. Hindi ito basta-basta makakamit ng kahit sinong player sa liga. Noong kapanahunan niya, nangingibabaw siya sa larangan ng scoring at nagkamit siya ng apat na Most Valuable Player (MVP) awards—1979, 1982, 1984, at 1986. Isang katagang hindi malilimutan ng kanyang mga tagahanga ang “Fernandez scoring machine,” na talaga namang nagpapatunay ng kanyang galing sa hardcourt.
Sa usapang championships, bahagi siya ng labing siyam na kampeonato sa PBA, isang record na mahirap pantayan hanggang sa kasalukuyan. Sa bawat paghahandog ng tropeo, lumalabas ang kanyang angking galing at determinasyon. Halimbawa, noong nasa Toyota Tamaraws pa siya, nakapagdala siya ng walong kampeonato para sa koponan. Sa kanyang paglipat sa Purefoods, at sa iba pang koponan tulad ng Tanduay at San Miguel, hindi nawala ang kanyang kontribusyon sa kanilang mga tagumpay.
Bilang karagdagan sa kanyang mga personal na tagumpay, si Fernandez ay naging bahagi ng pambansang koponan ng Pilipinas. Sa bawat torneo na sinalihan ng koponang pambansa, siya ay naging simbolo ng lakas at husay ng Pilipino sa larangan ng basketball. Nagkaroon ng pagkakataon na makaharap ang ilang mga banyagang manlalaro sa Asian Basketball Confederation, kung saan hindi lamang siya nagbigay ng “impact” kundi pati na rin ng inspirasyon sa mga kabataan sa bansa.
Ngunit ano nga ba ang naging sikreto ni Fernandez sa kanyang tagumpay? Ang kanyang kakayahang mag-adjust at mag-evolve bilang player ay isang katotohanan. Sa tuwing may pagbabagong nagaganap sa mga taktika sa basketball, hindi siya natatakot subukan ang bagong sistema. Isa pa, ang dedication niya sa training at ang kanyang disiplinadong lifestyle naging ambag rin sa kanyang mahabang karera sa PBA.
Isa ring aspeto na hindi dapat kaligtaan ay ang kanyang pagkuha ng inspirasyon mula sa kanyang mga iniidolo at kapwa manlalaro. Noon, siya ay mahusay na naging ka-partner ng mga star players tulad ni Robert Jaworski, na tumulong din sa paghulma ng kanyang laro. Ang kanilang iconic tandeman sa Toyota ay hindi nawawala sa anumang usapan tungkol sa vintage PBA games.
Sa labas ng court, si Fernandez ay kagalang-galang na numero sa mga negosyante at tagapayo ng mga bagong sibol na atlitang Pilipino. Gamit ang kanyang experience sa pagiging manlalaro at mga natutunan sa buhay, hindi niya pinalampas ang pagkakataon magbigay ng kanyang kaalaman para umusbong ang mga susunod na henerasyon ng basketball players.
Sa ganitong klaseng karera, mahirap pantayan ang naitalang mga tagumpay ni Fernandez. Sa dami ng kanyang naiambag sa basketball at sa mabulaklak na kasaysayan ng PBA, hindi nakapagtatakang siya ay kilalanin bilang pinakamahusay at pinakamatagumpay. Ang kanyang legacy ay permanenteng nakaukit sa kasaysayan at isipan hindi lamang ng mga tagasunod ng PBA kundi ng mga sumisibol na manlalaro din sa bagong henerasyon.